نوع دیگر از نمودارها که از محبوبيت بسيار زیادی در بين معامله گران برخوردار است نمودار شمعی نام دارد که توسط ژاپنی ها از سال ١۶٠٠ توسط برنج کاران ژاپنی برای پيشبينی قيمت برنج مورد استفاده قرار می‌گرفت اما این روش توسط استيو نيسون در سال ١٩٩٠ در غرب مطرح گردید.
قيمت در این شمع‌ها به صورتی نمایش داده مي‌شود که فيتيله‌های پایين معرف کمترین قيمت و فيتيله‌های بالا معرف بيشترین قيمت و بخش مستطيلی آن معرف اختلاف قيمت باز شدن و بسته شدن قيمت مي‌باشد.
چنانچه بدنه شمع تو پر باشد معرف کاهش قيمت است پس بالای بدنه شمع قيمت باز شدن است و پایين آن قيمت پایانی و چنانچه شمع تو خالی باشد معرف افزایش قيمت است در این صورت پایين شمع قيمت آغازیين و بالای بدنه قيمت پایانی را نشان خواهد داد. الگوهای شمعی ابزار بسیار مناسبی برای پیشبینی روند قیمت دارد.
در تصویر زیر اجزای نمودار شمعی نمایش داده شده است.
الگوهای شمعی به دو دسته ادامه دهنده و برگشتی تقسيم می‌شوند که در کنار سایر ابزارها به کمک معامله‌گران آمده و درک درستی از احساسات بازار را در منطقه مورد نظر برای وی منعکس می‌کند
الگوهای برگشتی
دوجی(Doji)
قيمت باز و بسته شدن در یک محدوده قرار دارد. این کندل فاقد بدنه بوده و نشان از برابری قدرت خریدار و فروشنده و یا به عبارتی دیگر بلاتکليفی وسردرگمی بازار را نشان مي‌دهد. از انواع آن می‌توان به دوجی فرفره دوجی سنگ قبر دوجی سنجاقک اشاره کرد .
چکش(Hammer)
این کندل در انتهای یک روند و یا حرکت نزولی شکل ميگيرد در این کندل سایه حداقل دو برابر بدنه است و کندل فاقد سایه بالایی(ویا سایه بالایی بسيارکوچک) است که نشان از تجمع دستور خرید در محدوده سایه کندل دارد و با حمله خریداران در این بازه قيمت به محدوده باز شدن خود بر می‌گردد.
بدنه در چکش ميتواند تو پر یا تو خالی باشد در واقع رنگ بدنه درچکش اهميتی ندارد. چکش نشان از محکم بودن سطح حمایتی دارد یعنی این سطح به قدری محکم بوده که با چکش هم نشکسته است .
چکش معکوس(Inverted hammer)
مانند کندل چکش در یک روند یا حرکت نزولی شکل ميگيرد. برخلاف چکش فاقد سایه پایينی است و سایه بالایی حداقل دو برابر طول بدنه است رنگ بدنه اهميتی ندارد. نکته‌ای که باید در مورد این کندل مد نظر قرار داد این است که بسته کندل بعدی باید بالای سایه کندل چکش وارانه قرار گيرد. بعد از تشکيل چکش وارانه انتظار ميرود قيمت تغيير جهت دهد.
ستاره ثاقب (Shooting Star)
ستاره ثاقب در انتهای یک حرکت یا روند صعودی ظاهر مي‌شود و اخطاری برای چرخش بازار است. انتظار ميرود بعد از تشکيل ستاره ثاقب شاهد افت قيمت باشيم.
این کندل دارای سایه بالایی بلند حداقل دو برابر طول بدنه و بدون سایه پایينی ویا (سایه پایينی بسيار کوچک) مي‌باشد .رنگ بدنه اهميتی ندارد. این کندل بيانگر کمين و تجمع فروشندگان در محدوده سایه کندل مي‌باشد و قدرت فروشندگان را نشان می‌دهد این قدرت تا آنجایی است که کاهش قيمت را به بازار تحميل کردند.
مامور اعدام (Hanging man)
از نظر ظاهری شبيه کندل چکش مي‌باشد اما در یک حرکت و یا روند صعودی تشکيل می‌شود و اخطاری برای کاهش قيمت است. در این کندل سایه پایينی حداقل دوبرابر بدنه است و رنگ بدنه اهميتی ندارد. از این رو این کندل را مامور اعدام ناميده‌اند که بعد از تشکيل این کندل خریدار در این محدوده به دار آویخته خواهند شد .
باردار(Harami)
شامل دو شمع که اولی بلند قامت به عنوان مادر و شمع دوم دارای بدنه کوچک بعنوان جنين یا فرزند می باشد.ظهور این الگو نشان توقف حرکت یا روند است.
در حرکت یا روند صعودی شمع مادر توخالی (صعودی) و در حرکت یا روند نزولی شمع مادر تو پر (نزولی)است. رنگ شمع فرزند در این الگو اهميتی ندارد. اما غالباً رنگ شمع مادر با رنگ شمع فرزند متفاوت است. در واقع در این الگو ميان قيمت باز شدن مادر و فرزند گپ وجود دارد.
پوشا(Engulfing)
پوشا مثبت (Bullish Engulfing)
یکی از قدرتمند ترین الگوهای شمع‌های ژاپنی است زیرا نشان‌دهنده هجوم و قدرت معامله‌گران در این محدوده است.
این شمع با شمع قبلی معنی پيدا می‌کند رنگ این شمع در روند یا حرکت نزولی توخالی است و قيمت باز شدن از قيمت بازشدن شمع قبل پایينتر و قيمت بسته شمع بالاتر از بسته شمع ماقبل خود است
پوشا منفی (Bearish Engulfing)
در یک روند یا حرکت صعودی شکل ميگيرد و بصورت تو پر است قيمت باز شدن بالای قيمت باز شدن شمع قبل و قيمت بسته آن پایين قيمت بسته شمع ماقبل است. نکته ای که باید در این الگو مورد توجه قرار داد این است که رنگ شمع پوشا مخالف رنگ شمع ماقبل خود است .
رسوخگر
شامل دو شمع به ترتيب توپر و توخالی مي‌باشد به این ترتيب که قيمت باز شدن شمع دوم باید پایين تر از سایه شمع اول باشد و قيمت بسته شمع دوم باید باید ۵٠ درصد شمع قبل خود را پوشش دهد و در آن محدوده بسته شود. این الگو در روند یا حرکت نزولی شکل می‌گيرد .
ستاره عصرگاهی(Evening star)
ستاره عصر گاهی در یک حرکت یا روند صعودی شکل ميگيرد که موجب کاهش قيمت می‌شود. معامله گران از این رو این الگو را با این نام می‌خوانند زیرا بعد از آن انتظار تاریکی و فرارسيدن شب را در بازار دارند.
همانطور که در شکل ملاحظه می‌کنيد قيمت بعد از یک شمع صعودی یک شمع کوچک بالاتر می‌سازد (معمولاً با شکاف) و سپس شمع بعد نزولی قدرتمند که بسته آن پایينتر از محدوده ميانی شمع صعودی است را شکل می‌دهد. معمولاً تشکيل شمع سوم با افزایش حجم همراه است .
ستاره صبحگاهی (morning star)
دقيقاً برعکس الگوی ستاره عصر گاهی است در یک حرکت یا روند نزولی شکل ميگيرد و از این رو با این نام می‌خوانندش چرا که انتظار افزایش قيمت و فرا رسيدن صبح و روشنایی را برای بازار دارند.
شمع اول تو پر یا نزولی قوی شمع دوم کوتاه و با فاصله از شمع اول (معمولاً بين شمع اول و دوم شکاف قيمتی یا همان گپ را شاهد هستيم) شمع سوم صعودی قدرتمند و بسته آن بالای محدوده ميانی شمع اول است.
الگوهای ادامه دهنده
الگوهای ادامه‌دهنده در ميان یک روند یا یک موج شکل مي‌گيرند. در ميان یک حرکت گاهی اوقات بازار یک استراحت کوتاه کرده و مجدداً به حرکت خود ادامه مي‌دهد که با این استراحت آرایش این الگوها شکل می‌گيرد و فرصتی مناسب و کم ریسک را برای معامله کردن فراهم مي‌کند .
Falling three methods
در یک حرکت یا روند نزولی بعد از تشکيل یک شمع قدرتمند نزولی سه شمع متوالی کوچک و تقریباً هم اندازه شکل می‌گيرد و سپس یک شمع به اندازه شمع اول تشکيل مي‌شود و قيمت به حرکت نزولی خود ادامه مي‌دهد به تصویر زیر دقت کنيد .
Rasing Three methods
در ميان یک حرکت صعودی بعد از تشکيل یک شمع قدرتمند صعودی سه شمع کوچک هم اندازه معمولاً نزولی شکل می‌گيرد و شمع چهارم هم اندازه شمع اول تشکيل مي‌شود. و قيمت به حرکت صعودی خود ادامه مي‌دهد .
Three Black crows
از این رو این الگو را به این نام می‌خوانند که نشان‌دهنده اخبار بد در بازار است و باعث ادامه کاهش قيمت و حرکت نزولی خواهد شد. و ساختار آن بدین صورت است که سه شمع کاهشی با بدنه بزرگ و تقریبا مساوی پشت سر هم شکل ميگيرد که نشان از قدرت و تصميم راسخ فروشندگان برای کاهش قيمت‌ها دارد.
بسته (قيمت پایانی) این سه شمع باید نزدیک کمترین قيمت خود باشد به تصویر زیر دقت کنيد. به ندرت این الگو در سقف و پيک قيمتی شکل می‌گيرد چنانچه این اتفاق رخ دهد ميتواند نقش الگوی برگشتی را نيز ایفا کند .
Three white soldiers
دقيقاً برعکس سه کلاغ سياه در ميان یک حرکت یا روند صعودی شکل ميگيرد و به معنی رونق بازار و افزایش قيمت‌ها می‌باشد. به تصویر زیر دقت کنيد سه شمع قدرتمند پشت سر هم شکل گرفته و قيمت بسته شدن هر شمع نزدیک بالاترین قيمت خود است.
که نشان از قدرت خریدارن و افزایش قيمت بازار دارد. به ندرت این الگو در کف و پيک قيمتی شکل می‌گيرد چنانچه در این محدوده تشکيل شود ميتواند نقش الگوی برگشتی را نيز بازی کند .
Downside Tasuki
شمع اول ودوم نزولی (توپر) هستند و معمولاً ميان بسته شدن شمع اول و باز شدن شمع دوم شکاف قيمتی گپ وجود دارد. شمع سوم توخالی و صعودی است که شکاف ميان دو شمع قبل را پر مي‌کند.
دوشمع بزرگ نزولی نشان از قدرت فروشندگان در بازار دارد و تشکيل شمع سوم نشان از شناسایی سود توسط فروشندگان در این محدوده دارد که باعث پر شدن شکاف قيمتی مي‌شود همين صعود قيمت فرصت ورود مجدد به معامله‌گران را در جهت حرکت بازار مي‌دهد.
Three line strike
بعد از سه شمع نزولی بزرگ و پشت سرهم قيمت مجدداً به محدوده باز شدن شمع اول باز مي‌گردد. به شکل زیر دقت کنيد. این الگو یک سيگنال قوی برای ادامه روند محسوب نمی‌شود و استفاده به تنهایی از آن ریسک بالایی دارد .
سخن پایانی
آشنایی و یادگیری انواع الگوهای شمعی برای هر معامله‌گر و سرمایه‌گذاری مهم است، حتی اگر از این الگوها به‌طور مستقیم در استراتژی‌های معاملاتی خود استفاده نگردد.
بدون شک، به‌کار بردن این الگوها می‌تواند برای تحلیل بازار بسیار مفید و در کسب سود تأثیرگذار باشد، اما باید به این نکته هم توجه کرد که الگوهای شمعی بر پایه اصول یا قوانین علمی نیستند. این الگوها ترسیم‌کننده‌ی نیروهای خریدوفروشی هستند که در نهایت، بازار را هدایت می‌کنند. بنابراین لازم است که در کنار سایر ابزارها قرار گیرد.