در ادامه گامِ 14 تحلیل بنیادی که به شرح نسبت های سودآوری در آن پرداختیم ، به سراغ شرح کامل آخرین دسته از نسبت های مالی یعنی همان نسبت های ارزش بازار میرویم.
در حقیقت برای شرکت های پذیرفته شده در بورس علاوه بر نسبت هایی همچون نسبت سودآوری، نسبت اهرمی و…. نسبت های ارزش بازار نیز محاسبه می گردد که هر کدام از این نسبت های این مجموعه اطلاعاتی در زمینه سنجش عملکرد گذشته و پیش بینی روند آتی شرکت در اختیار مدیران و استفاده کنندگان از صورت های مالی قرار میدهد، در حقیقت نسبت های ارزش بازار به استفاده کنندگان کمک میکند تا ارزش ذاتی یک سهم را برآورد کنند و این هملن چیزی است که سرمایه گذاران در بازار سهام برای ارزیابی یک سهم و خریدش به ان نیاز دارد.
انواع نسبت های ارزش بازار
1- نسبت ارزش دفتری (P/B)
این نسبت از تقسیم ارزش بازار سهام عادی به کل حقوق صاحبان سهام بدست می آید و نشان دهنده ارزش ثبت شده خالص دارایی ها بر مبنای هر سهم از سهام عادی میباشد، نکته مهم در رابطه با این نسبت این است که درصورت منفی ، بسیار متغیر یا بزرگ و کوچک بودن غیرمعمول درآمد (EPS) هر سهم، ارزش دفتری هر سهم که در اغلب موارد مثبت است و چندان متغیر نیست، اهمیت بیشتری پیدا میکند و میتواند در برآورد وضعیت شرکت کمک شایانی کند.
درصورتیکه میزان این نسبت پایین تر از حد معمول باشد، میتواند نشان از پایین بودن ارزش ذاتی سهم و یا حتی وجود مشکل در بنیاد آن شرکت باشد.
2– نسبت قیمت به درآمد (P/E)
نسبت قیمت به درآمد سهم بیانگر آن است که قیمت سهام شرکت، چند برابر میزان سود نقدی که شرکت به هر سهم خود تخصیص میدهد. به عبارت دیگر، این نسبت نشان میدهد که آیا قیمت سهام به نسبت سودی که بین سهامدارانش توزیع میکند، ارزشمند میباشد یاخیر.
نسبت قیمت به درآمد رایجترین نسبتی است که در بازار سرمایه برای سرمایه گذاران از اهمیت بالایی برخوردار است، بطوریکه از آن به عنوان ابزار نمایش ارزش شرکت یاد میشود. علت محبوبیت این نسبت، توانایی آن در بیان ارزش بازار و سود هر سهم به زبان یک عدد ریاضی و قابل مقایسه است. همچنین این نسبت در تعیین دوره برگشت اصل سرمایه گذاری از محل سود های آتی یک سهم ما را یاری میدهد.
3- نسبت قیمت به فروش (P/S)
نسبت قیمت به فروش بیانگر این است که برای هر یک ریال فروش سالانه چقدر هزینه میکنید و از طریق تقسیم قیمت بازار هر سهم بر کل فروش 12 ماهه اخیر شرکت بدست می آید؛ معمولا برای محاسبه این نسبت از آخرین صورت های مالی یک سال گذشته استفاده میکنند که به این روش TTM یا گذشته نگر هم گفته میشود، به عبارت دیگر در زمان حال برای محاسبه نسبت قیمت به فروش باید به گذشته برگردیم و نسبتهای مالی 12 ماه پیش را برای به دست آوردن میزان فروش در نظر بگیریم. اگر برای محاسبه این نسبت از فروش پیشبینی شده در سال جاری شرکت استفاده کنیم به آن P/S آینده (Forward P/S) گفته میشود.
4- نسبت قیمت به جریان نقدینگی (P/CF)
نسبت قیمت به جریان نقدینگی براساس ارزش بازار تقسیم بر جریان نقدینگی عملیاتی شرکت در 12 ماهه اخیر بدست میآید، این نسبت از توان قابل ملاحظهای برای پیش بینی بازده سهام برخوردار است و معمولا به وسیله سرمایهگذاران نهادی مورد استفاده قرار میگیرد. همچنین این نسبت، مواردی از قبیل استهلاک، تخفیف درآمد و مواردی از نقدینگی را که توسط کسب و کار ایجاد شده حذف میکند و به همین دلیل است که برای مقایسه ارزیابی شرکتهای کشورهای مختلفی که دارای قوانین مختلف استهلاک هستند، بهتر از P/E عمل میکند.