ميانگين‌های متحرک یکی از ابتدایی ترین و ساده ترین اندیکاتورهای مورد استفاده در تحليل تکنيکال می‌باشند. ميانگين متحرک از ميانگين‌گيری از n قيمت قبلی سهم به دست می‌آید.
اگر ميانگين متحرک در باره زمانی روزانه استفاده شود آنگاه ميانگين‌گيری بر روی n روز قبلی و اگر در بازه زمانی ماهانه استفاده شود ميانگين روی n ماه قبلی اعمال می‌شود. پس با تغيير تایم فریم شکل ميانگين متحرک نيز متفاوت خواهد شد .
از طرف دیگر نوع ميانگين‌گيری نيز سبب خواهد شد تا ما ميانگين‌های متحرک متفاوتی داشته باشيم. به طور مثال اگر از ميانگين حسابی استفاده کنيم آنگاه اندیکاتور به دست آمده را ميانگين متحرک ساده[1] یا به طور اختصاری SMA می نامند. و اگر از ميانگين نمایی استفاده کنيم آنگاه اندیکاتور را ميانگين متحرک نمایی[2] یا به اختصار EMA می نامند.
انواع دیگری نيز از ميانگين‌های متحرک وجود دارد که ما در مبحث خود به همين دو نوع اکتفا می‌کنيم .
[1] Simple Moving Average
[2] Exponential Moving Average
کاربر میانگین متحرک
یکی از ابتدایی ترین کاربردهای ميانگين‌های متحرک عمل به صورت سطوح حمایتی مقاومتی می‌باشد. به شکل زیر که ميانگين متحرک ساده ١۵٠ روزه برای طلا را نشان می دهد توجه کنيد.
به محل برخورد قيمت به فلش‌های آبی رنگ دقت کنيد و ببينيد که منحنی چگونه به صورت یک ناحيه حمایتی قوی عمل نموده است.
همچنين به شکل زیر توجه کنيد که چگونه ميانگين متحرک ساده به صورت ناحيه حمایتی عمل نموده است و پس از اینکه این ناحيه حمایتی در محل دایره قرمز رنگ به سمت پایين شکسته شده است در برگشت و در محل فلش قرمز رنگ به ناحيه مقاومتی تبدیل شده است.
توجه کنيد که در استفاده از ميانگين‌های متحرک به صورت نواحی حمایتی و مقاومتی عموماً از ميانگين متحرک ساده استفاده می‌شود. همچنين اعدادی نظير ١٠٠، ١۵٠ و ٢٠٠ اعداد پرکاربردتری در این زمينه می‌باشند.
هر چند که می توان با روش سعی و خطا ميانگين های متحرک n روزه خاصی را پيدا کرد که در طول زمان، قيمت واکنشهای زیادی به آن نشان داده است.
اما کاربرد این اندیکاتور منحصر به مورد فوق نمی شود. یکی دیگر از روش‌های استفاده از ميانگين‌های متحرک، استفاده همزمان از دو ميانگين می‌باشد.
در این روش دو ميانگين متحرک با دوره‌های زمانی مختلف بر روی نمودار رسم می گردد. در این شرایط هرگاه ميانگين متحرک با دوره زمانی کوچکتر ميانگين متحرک با دوره بزرگتر را به سمت بالا قطع نماید به معنی احتمال صعود در بازار می‌باشد و هر گاه عکس این قضيه رخ دهد، یعنی ميانگين متحرک با دوره زمانی کوچکتر، ميانگين با دوره بزرگتر را به سمت پایين قطع نماید به معنی احتمال آغاز نزول می‌باشد.
در این روش، هم می‌توان از ميانگين متحرک ساده و هم از ميانگين متحرک نمایی استفاده نمود. به عنوان یک نمونه کاربردی از این روش، به شکل زیر که مربوط به نمودار نفت است توجه کنيد:
در این نمودار از دو ميانگين متحرک ساده استفاده شده است. یک ميانگين متحرک با دوره زمانی ۵٠ که با رنگ قرمز بر روی نمودار رسم شده و یک ميانگين متحرک با دوره زمانی ٢٠٠ که با رنگ آبی ترسيم شده است.
مشاهده می‌کنيد که چطور بعد از اینکه در محل نقطه چين اول ميانگين متحرک با دوره کوتاه تر یعنی منحنی قرمز، ميانگين با دوره طولانی تر یعنی منحنی آبی را به سمت پایين قطع کرده است یک ریزش، هر چند مختصر، داشته‌ایم و در محل نقطه چين دوم هنگامی که عکس این موضوع اتفاق افتاده است یک صعود ٣٠ دلاری را در قيمت نفت شاهد بوده‌ایم.
استفاده از ميانگين‌های متحرک به تنهایی و به روش‌هایی که در بالا اشاره شد ممکن است در برخی موارد سيگنال‌های اشتباهی به ما بدهد. بهتر است مانند خيلی از ابزار دیگر تحليل تکنيکال، استفاده از ميانگين‌ها را به تنهایی معيار تصميم‌گيری قرار ندهيم و آن را در کنار سایر ابزار به کار ببریم.
اینکه وقتی اشاره به استفاده از ميانگين متحرک برای کاربردی می شود باید از چه نوع ميانگينی و با تنظيمات چند روزه استفاده کرد تا حد زیادی بستگی به نوع داده ای که آن را تحليل می‌کنيم دارد. به طور مثال هنگامی که دیده می‌شود ميانگين متحرک ١۵٠ روزه در نمودار طلا به عنوان یک ناحيه حمایتی قوی عمل می کند لزومی ندارد که همين ميانگين برای سهام بازار تهران نيز به همين صورت عمل کند.
در اینگونه موارد بهترین راه، استفاده از روش سعی و خطا در به دست آوردن روش بهينه می باشد. برای مثال اگر قصد داریم ببينيم که یک ميانگين متحرک در نمودار سهام آیا می تواند به عنوان سطح حمایتی عمل کند می توانيم با تغيير تنظيمات به ميانگين متحرکی برسيم که قيمت در طول زمان بيشترین واکنش را به آن نشان داده است.
برای نمونه به نمودار زیر که قيمت سهام بانک ملت را نشان می‌دهد توجه کنيد.(نمودار با اعمال افزایش سرمایه و سود نقدی می‌باشد) دقت کنيد که چگونه اینبار یک ميانگين متحرک ١١٠ روزه به عنوان سطح حمایتی عمل کرده است.
جمع‌بندی
به صورت خلاصه می‌توان گفت که میانگین متحرک اندیکاتور قابل استفاده در تحلیل تکنیکال بورس بوده که داده‌های قیمت را ساده سازی نموده و همچنین با ساختن نموداری، درک مسیر روند قیمت را راحت‌تر می‌کند. اما میانگین متحرک نمایی نسبت به میانگین متحرک ساده، به تغییرات قیمت واکنش سریع‌تری از خود نشان می‌دهند.
این موضوع هم می‌تواند مفید و هم می‌تواند موجب ایجاد سیگنال‌های اشتباه شود. برای نمونه میانگین‌های متحرکی که بازه زمانی کوتاه بیست روزه دارند، نسبت به بازه زمانی طولانی‌تر دویست روزه به تغییرات قیمت واکنش سریع‌تری نشان می‌دهند. باید بدانید که به منظور ورود و خروج در بازار، برخورد نمودارهای میانگین متحرک می‌تواند استراتژی محبوب و مفیدی باشد.
همانطور که گفته شد میانگین متحرک توانایی نشان دادن مناطق با احتمال حمایت و یا مقاومت را دارد، این در حالی است که پیش بینی وضعیت را نیز ممکن است انجام دهد. میانگین متحرک همواره بر اساس داده‌های قبلی بوده و تنها قیمت میانگین را در بازه زمانی معینی تعیین می‌نماید.