ریسک چیست؟
ریسک در اصطلاح دانش مالی به عنوان احتمالی تعریف می‌شود که نتیجه یا سود واقعی سرمایه‌گذاری با نتیجه یا بازده مورد انتظار متفاوت باشد. ریسک شامل احتمال از دست دادن تمام یا قسمتی از سرمایه اولیه است.
به طور کمی، ریسک معمولاً با در نظر گرفتن رفتارها و نتایج تاریخی ارزیابی می‌شود. در امور مالی، انحراف معیار یک روش رایج در ارتباط با کمی‌یازی ریسک است. انحراف استاندارد معیاری از نوسانات قیمت دارایی‌ها در مقایسه با میانگین‌های تاریخی آنها در یک بازه زمانی معین ارائه می‌دهد.
به طور کلی، مدیریت ریسک سرمایه‌گذاری با درک اصول اولیه ریسک و نحوه اندازه‌گیری آن امکان‌پذیر است. یادگیری ریسک‌هایی که می‌تواند در سناریوهای مختلف اعمال شود و برخی از راه‌های مدیریت کلان آنها به همه سرمایه‌گذاران و مدیران کسب و کار کمک می‌کند تا از زیان‌های پرهزینه جلوگیری شود.
مبانی ریسک
همه افراد هر روز در معرض انواع ریسک قرار می‌گیرند، خواه ناشی از رانندگی، راه رفتن در خیابان، سرمایه‌گذاری و یا چیزهای دیگری باشد. شخصیت، سبک زندگی و سن یک سرمایه‌گذار از مهمترین عواملی است که برای مدیریت سرمایه‌گذاری فردی و ریسک باید در نظر گرفته شود. هر سرمایه‌گذار دارای یک پروفایل ریسک منحصر به فرد است که تمایل و توانایی آنها را برای مقاومت در برابر ریسک تعیین می‌کند. به طور کلی، با افزایش ریسک‌های سرمایه گذاری، سرمایه‌گذاران انتظار دارند بازده بالاتری برای جبران این ریسک‌ها داشته باشد.
یک اصل در امور مالی، ارتباط بین ریسک و بازده است. هرچه میزان ریسکی که سرمایه‌گذار مایل به پذیرش آن است بیشتر باشد، بازده بالقوه بیشتری خواهد داشت. ریسک‌ها می‌توانند از راه‌های مختلفی به وجود بیایند و سرمایه‌گذاران باید بابت ریسک‌های اضافی بازده اضافی دریافت کند.
به عنوان مثال، اوراق قرضه خزانه‌داری ایالات متحده یکی از امن‌ترین سرمایه‌گذاری‌ها در نظر گرفته می‌شود و در مقایسه با اوراق قرضه شرکتی، نرخ بازده کمتری را ارائه می‌دهد. احتمال ورشکستگی یک شرکت بسیار بیشتر از دولت ایالات متحده است.
از آنجایی که ریسک پیشفرض سرمایه‌گذاری در اوراق قرضه شرکتی بیشتر است، به سرمایه گذاران نرخ بازده بالاتری پیشنهاد می‌شود.
به طور کمی، ریسک معمولاً با در نظر گرفتن رفتارها و نتایج تاریخی ارزیابی می‌شود. در امور مالی، انحراف استاندارد یک معیار رایج مرتبط با ریسک است. انحراف استاندارد معیاری از نوسانات یک مقدار در مقایسه با میانگین تاریخی آن ارائه می دهد. انحراف استاندارد بالا نشان دهنده نوسانات ارزش زیادی و در نتیجه درجه بالایی از ریسک است.
افراد، مشاوران مالی و شرکت‌ها همگی می‌توانند استراتژی‌های مدیریت ریسک را برای کمک به مدیریت ریسک‌های مرتبط با سرمایه‌گذاری‌ها و فعالیت‌های تجاری خود توسعه دهند.
از نظر آکادمیک، چندین نظریه، معیار و استراتژی وجود دارد که برای اندازه‌گیری، تحلیل و مدیریت ریسک‌ها شناسایی شده‌اند.
برخی از این موارد عبارتند از: انحراف استاندارد، بتا، ارزش در معرض خطر (VaR) و مدل قیمت‌گذاری دارایی سرمایه (CAPM). اندازه‌گیری و کمی‌سازی ریسک اغلب به سرمایه‌گذاران، معامله‌گران و مدیران کسب‌وکار اجازه می‌دهد تا با استفاده از استراتژی‌های مختلف از جمله تنوع‌سازی و موقعیت‌های مشتقه، از برخی ریسک‌ها جلوگیری کنند.
انواع ریسک مالی
هر اقدام پس‌انداز و سرمایه‌گذاری ریسک‌ها و بازده‌های مختلفی را در بر می‌گیرد. به طور کلی، تئوری مالی ریسک‌های سرمایه‌گذاری را که بر ارزش دارایی‌ها تأثیر می‌گذارند به دو دسته طبقه‌بندی می‌کند: ریسک سیستماتیک و ریسک غیر سیستماتیک. به طور کلی، سرمایه‌گذاران در معرض خطرات سیستماتیک و غیر سیستماتیک قرار دارند.
ریسک‌های سیستماتیک که به عنوان ریسک‌های بازار نیز شناخته می‌شوند، ریسک‌هایی هستند که می‌توانند کل بازار اقتصادی یا درصد زیادی از کل بازار را تحت تاثیر قرار دهند.
ریسک بازار ریسک از دست دادن سرمایه گذاری‌ها به دلیل عواملی مانند ریسک سیاسی و ریسک اقتصاد کلان است که بر عملکرد کل بازار تأثیر می گذارد. ریسک بازار را نمی توان به راحتی از طریق تنوع پرتفوی کاهش داد.
سایر انواع رایج ریسک سیستماتیک می‌تواند شامل ریسک نرخ بهره، ریسک تورم، ریسک ارز، ریسک نقدینگی، ریسک کشور و ریسک اجتماعی-سیاسی باشد.
ریسک غیر سیستماتیک که به عنوان ریسک خاص شناخته می‌شود، دسته‌ای از ریسک است که تنها بر یک صنعت یا یک شرکت خاص تأثیر می‌گذارد. ریسک غیر سیستماتیک ریسک از دست دادن سرمایه‌گذاری به دلیل خطرات خاص شرکت یا صنعت است.
به عنوان مثال می‌توان به تغییر در مدیریت، تغییرات محصول، تغییر مقرراتی که می‌تواند فروش شرکت را کاهش دهد و رقیب جدیدی در بازار با پتانسیل گرفتن سهم بازار از یک شرکت اشاره کرد. سرمایه‌گذاران از تنوع برای ریسک غیرسیستماتیک با مدیریت سرمایه‌گذاری در دارایی‌های مختلف استفاده می‌کنند.
ریسک و تنوع‌بخشی
اساسی‌ترین و مؤثرترین استراتژی برای به حداقل رساندن ریسک، تنوع بخشی است. تنوع‌بخشی به شدت مبتنی بر مفاهیم همبستگی و ریسک است. یک پرتفوی با تنوع مناسب شامل انواع مختلف اوراق بهادار از صنایع مختلف است که درجات مختلفی از ریسک و همبستگی با بازده یکدیگر دارند.
در حالی که اکثر متخصصان سرمایه گذاری موافقند که تنوع نمی‌تواند تضمین‌کننده ضرر باشد، اما مهمترین مؤلفه برای کمک به سرمایه گذار برای رسیدن به اهداف بلندمدت مالی است و در عین حال ریسک را به حداقل می‌رساند.
پرتفویتان را در ابزارهای سرمایه‌گذاری مختلف – از جمله پول نقد، سهام، اوراق قرضه، صندوق‌های سرمایه‌گذاری، ETFها و سایر صندوق‌ها پخش کنید.
به دنبال دارایی‌هایی باشید که بازده آنها در طول تاریخ در یک جهت و به همان درجه حرکت نکرده است. به این ترتیب، اگر بخشی از پورتفولیوی شما در حال کاهش ارزش است، بقیه ممکن است همچنان در حال رشد باشند.
به خاطر داشته باشید که تنوع پرتفولیو یک کار یکباره نیست. سرمایه‌گذاران باید به طور منظم تعادل مجدد را انجام دهند تا مطمئن شوند که پرتفوی آنها دارای سطح ریسکی است که با استراتژی و اهداف مالی آنها سازگار است.
جمع‌بندی
همه ما هر روز با خطراتی روبرو هستیم – چه در حال رانندگی به سمت محل کار، سرمایه گذاری یا مدیریت یک تجارت باشیم. در دنیای مالی، ریسک به این احتمال اشاره دارد که بازده واقعی یک سرمایه‌گذاری با آنچه مورد انتظار است متفاوت باشد – این احتمال که یک سرمایه‌گذاری آنطور که می‌خواهید عمل نکند، یا اینکه در نهایت پول را از دست بدهید.
موثرترین راه برای مدیریت ریسک سرمایه‌گذاری از طریق ارزیابی منظم ریسک و تنوع بخشی است. اگرچه تنوع تضمین کننده سود یا تضمین در برابر ضرر نیست، اما پتانسیل بهبود بازده را بر اساس اهداف و سطح ریسک هدف شما فراهم می کند.
یافتن تعادل مناسب بین ریسک و بازده به سرمایه‌گذاران و مدیران کسب‌وکار کمک می‌کند تا از طریق سرمایه‌گذاری‌هایی که می‌توانند با آن راحت‌تر باشند، به اهداف مالی خود برسند.